Mesane Nörolojik Hastalıkları

Mesane, idrarın depolandığı ve boşaltıldığı organdır. Normal şartlarda beyin, omurilik ve sinir sistemi, mesanenin dolup boşalmasını hassas bir dengeyle kontrol eder. Ancak bazı nörolojik hastalıklarda bu iletişim ağı bozulabilir. Sonuç olarak da mesanenin düzgün çalışmaması, yani nörojen mesane gibi problemler ortaya çıkabilir.

Nörolojik Hastalıkların Mesane Üzerindeki Etkisi Sinir sistemini etkileyen birçok durum, mesanenin fonksiyonlarını bozabilir:

• Multipl Skleroz (MS)
• Parkinson hastalığı
• Omurilik yaralanmaları
• İnme (felç)
• Şeker hastalığı (diyabetik nöropati)
• Doğumsal anomaliler (örneğin Spina Bifida)

Bu hastalıklar sonucu mesane ya aşırı aktif hale gelir ya da yeterince kasılamaz. Her iki durumda da idrar kaçırma, sık idrara çıkma, idrar yapamama gibi şikayetler görülür.

Nörojen Mesane Nedir? Nörojen mesane, mesane kaslarının ve sfinkterin (idrar tutan kas) sinirsel kontrolünün bozulmasıdır. Bu durum mesanede kontrolsüz kasılmalara veya tam tersi olarak mesanenin yeterince kasılamamasına neden olabilir.

Belirtiler

• Sık idrara çıkma
• Gece idrara kalkma (noktüri)
• Aniden gelen idrar yapma isteği
• İdrar kaçırma
• İdrar yaparken zorlanma veya idrar yapamama
• İdrar yolu enfeksiyonlarına yatkınlık

Tanı Nasıl Konulur? Tanıda hem hastanın öyküsü hem de fizik muayene önemlidir. Ayrıca aşağıdaki testlerden faydalanılabilir:

• İdrar tahlili
• Ultrasonografi
• Üroflowmetri (idrar akış hızı testi)
• Ürodinami (mesane basınç ölçümleri)
• Manyetik rezonans görüntüleme (MR)

Tedavi Seçenekleri Tedavi, altta yatan nörolojik duruma ve mesanenin etkilenme şekline göre belirlenir:

• Yaşam tarzı değişiklikleri: Sıvı alımının düzenlenmesi, tuvalet alışkanlıklarının kontrolü
• İlaç tedavisi: Mesane kaslarını gevşetici ya da kasıcı ilaçlar
• İntermittan (aralıklı) kateterizasyon: Hastanın kendisinin belli aralıklarla sonda yardımıyla idrarını boşaltması
• Botoks uygulamaları: Aşırı aktif mesanede kasların gevşetilmesi için kullanılır
• Elektrik stimülasyonu (nöromodülasyon): Sinirlerin uyarılması yoluyla mesane kontrolünün yeniden kazandırılması
• Cerrahi tedaviler: Nadir vakalarda başvurulur (örneğin mesane büyütme ameliyatları)

Takip Neden Önemlidir? Nörojen mesane zaman içinde böbrek fonksiyonlarını etkileyebilir. Bu yüzden düzenli kontroller ve tedavi sürecinin takibi büyük önem taşır.

Sıkça Sorulan Sorular

Nörojen mesane kalıcı mıdır? Altta yatan nörolojik hastalığın türüne bağlı olarak değişir. Bazı durumlarda tamamen geçici olabilirken, bazen ömür boyu takip gerektirir.

Bu hastalık idrar yolu enfeksiyonlarına neden olur mu? Evet. Mesanenin tam boşalamaması durumunda idrar yolu enfeksiyonlarına sık rastlanır.

Kateter kullanmak zorunlu mudur? Her hastada gerekmez. Ancak idrarın düzenli boşaltılamadığı durumlarda aralıklı kateter kullanımı önerilebilir.

Botoks tedavisi ağrılı mıdır? İşlem genellikle lokal anestezi altında yapılır ve hastalar tarafından iyi tolere edilir. Etkisi geçicidir, ortalama 6-9 ay sürer.

Tedavi edilmezse ne olur? Tedavi edilmediğinde böbrek hasarı, tekrarlayan enfeksiyonlar ve yaşam kalitesinde ciddi düşüş görülebilir.