İyi Huylu Prostat Büyümesinin Cerrahi Tedavileri

İyi huylu prostat büyümesi (Benign Prostat Hiperplazisi – BPH), erkeklerde yaşla birlikte sık görülen ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir durumdur. BPH, prostat bezinin büyümesiyle idrar kanalına baskı yaparak çeşitli idrar problemlerine neden olur. İlaç tedavileriyle düzelmeyen ya da şikayetleri ileri derecede olan hastalarda cerrahi tedavi seçenekleri gündeme gelir.

Prostat hastalıklarının tedavisinde cerrahi tedaviler, hastaların hem yaşam kalitesini artırmak hem de şikayetlerini etkili bir şekilde gidermek için önemli bir rol oynar. Gelişen teknolojiyle birlikte cerrahi yaklaşımlar daha az invazif hale gelmiş ve iyileşme süreleri kısalmıştır. Prof. Dr. Mehmet Fatih Akbulut, iyi huylu prostat büyümesi tedavisinde lazer tedavileri ve diğer minimal invaziv yöntemlerle modern çözümler sunmaktadır.

Cerrahi Tedavi Ne Zaman Gerekir?

Aşağıdaki durumlarda cerrahi müdahale önerilir:

• Şiddetli ve yaşam kalitesini bozan idrar semptomları
• İdrar yapamama (üriner retansiyon)
• Sık idrar yolu enfeksiyonları
• Mesanede taş oluşumu
• Böbrek fonksiyonlarında bozulma
• Mesanede aşırı idrar birikimi (rezidüel idrar)

BPH İçin Uygulanan Cerrahi Yöntemler

1. TUR-P (Transüretral Rezeksiyon Prostatektomi)

En yaygın uygulanan cerrahi yöntemdir. Üretra yoluyla girilerek prostatın iç kısmı özel bir alet yardımıyla kazınır. 80 cc’den küçük prostatı olan hastalarda uygulanır.

Avantajları:

• Açık ameliyata göre daha az invazifdir.
• Kısa hastanede kalış süresi

Dezavantajları:

• Geçici idrar kaçırma veya kanama riski
• Retrograd ejakülasyon (geri boşalma)
• Büyük prostat hacmi olan hastalarda hastalığın tekrarlama riski yüksektir.

2. HOLEP/THULEP (Holmium/Thulium Lazer Enükleasyon Prostatektomi)

Gelişmiş bir lazer teknolojisi kullanılarak prostatın adenom dokusunun tamamen çıkarılması sağlanır. Büyük hacimli prostatlarda özellikle çok etkilidir.

Avantajları:

• Kanama riski çok düşüktür
• Tekrar cerrahi gereksinimi düşüktür
• Uzun vadeli kalıcı sonuçlar sağlar
• Kan sulandırıcı kullanan hastalarda güvenle kullanılır.
• Hastanede yatış süresi 1 gündür.

3. GreenLight Lazer Vaporizasyon (Buharlaştırma)

Lazer enerjisi ile prostat dokusunun buharlaştırılması esasına dayanır. Özellikle antikoagülan (kan sulandırıcı) ilaç kullanan hastalar için uygundur.

Avantajları:

• Daha az kanama
• Hızlı iyileşme süreci
• Genellikle aynı gün taburculuk 

4. Açık Prostatektomi

Prostat hacminin çok büyük olduğu durumlarda (genellikle 100 gram üzeri) tercih edilir. Karından yapılan kesiyle prostatın adenom dokusunun tamamı çıkarılır.

Avantajları:

• Büyük hacimli prostatlarda etkilidir
• Doğrudan görerek işlem yapılır.
• Eş zamanlı mesane taşları alınabilir.

Dezavantajları:

• Uzun hastanede yatış süresi
• 7 gün sonda süresi
• Daha uzun iyileşme süresi
• Kanama ve enfeksiyon riski

5. Rezum 

REZUM, su buharı (ısı enerjisi) kullanılarak prostat dokusunun hedefli bir şekilde tedavi edilmesini sağlayan bir teknolojidir. Uygulama sırasında üretradan (idrar kanalından) girilen ince bir cihazla prostat içine buhar verilir. Bu buhar, prostat hücrelerinde harabiyet oluşturarak zamanla küçülmesini sağlar.

Rezum kimler için uygundur?

• 30-80 ml hacmindeki prostatı olan erkekler
• İlaç tedavisine yanıt alamayan hastalar
• Cinsel fonksiyonlarını korumak isteyen bireyler
• Cerrahi riskleri yüksek olan ileri yaş hastalar

Avantajları:

• Lokal anestezi ile yapılabilir.
• 10-15 dakika işlem süresi
• Cinsel fonksiyonları korur.
• Aynı gün taburculuk

Dezavantajları:

• HOLEP cerrahisine göre başarısı düşüktür.
• Tekrar cerrahi geçirme riski vardır.
• Büyük prostatlarda etkisi sınırlıdır.

Cerrahi Sonrası İyileşme Süreci

• Hastanede kalış: Genellikle 1-3 gün
• İdrar sondası: İşlem türüne göre 1-7 gün
• İyileşme süresi: Çoğu hasta 1-2 hafta içinde günlük yaşantısına döner.
• Kontroller: İlk 1 ay içinde hekim kontrolü önerilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Cerrahi sonrası cinsel işlevim etkilenir mi?

Bazı yöntemlerde (özellikle TUR-P ve HOLEP) retrograd ejakülasyon görülebilir. Ancak cinsel istekte ve ereksiyonda kalıcı bozulma olmaz.

2. Tekrar ameliyat gerekebilir mi?

Lazerle yapılan cerrahilerde tekrar ameliyat ihtimali oldukça düşüktür. Ancak bazı durumlarda, yıllar içinde yeniden doku büyümesi görülebilir.

3. Ameliyat sonrası ne zaman normal hayatıma dönebilirim?

İşlem türüne göre değişmekle birlikte çoğu hasta 1-2 hafta içinde normal yaşantısına dönebilir. Ağır egzersiz ve cinsel ilişki için genellikle 3-4 hafta beklenmesi önerilir.

4. Lazer cerrahisi güvenli midir?

Evet. Özellikle HOLEP ve GreenLight lazer yöntemleri kanama riski açısından oldukça güvenlidir ve ileri yaş hastalarda da uygulanabilir.

5. Ameliyat sonrası idrar kaçırma olur mu?

Geçici olarak birkaç hafta sürebilir. Kalıcı idrar kaçırma nadirdir ve genellikle kas güçlendirme egzersizleriyle (Kegel) düzelir.

Unutmayın: BPH cerrahisi, hastanın genel sağlık durumu, prostatın büyüklüğü ve semptomların şiddetine göre kişiye özel planlanmalıdır. Prof. Dr. Mehmet Fatih Akbulut, detaylı bir değerlendirme ile sizin için en uygun tedavi planını oluşturacaktır.